در تنظیم روابط درون خانواده همیشه اخلاق بر حقوق مقدم است و این اخلاق و روابط عاطفی و انسانی
است که بر تحکیم و پایداری این رابطه نظارت دارد در واقع در تنظیم روابط عاطفی زن و شوهر اخلاق بیش
از قواعد حقوق حکومت دارد.در این روابط سخن از عواطف انسانی ، عشق و صمیمیت و وفاداری است و حقوق و قانون برای حکومت کردن بر آن ناتوان است.
با الزامها و باید و نبایدهای دادگاه نه مرد را می توان به حسن معاشرت و رفتار پسندیده با زن واداشت و نه زن را به اطاعت از شوهر و وفاداری به او مجبور کرد بلکه تنها اخلاق است که باعث این اتحاد معنوی می شود و حقوق ناگزیر است به جای تکیه بر قدرت دولت دست نیاز به سوی اخلاق و عادات اجتماعی دراز کند.
در واقع تکالیف و الزامهای حقوقی نیز خود ریشه در الزامهای اخلاقی دارد و جایی الزامها و باید و نبایدهای حقوقی اجرا می شود که اخلاق زیر پا گذاشته شود. کاتوزیان حقوق خانواده)
در احادیث هم بر این امر اشاره شده و مرد و زن را دعوت به اخلاق می نمایند. امیر المؤمنین علی علیه السلام فرمودند :
آنها (زنان) نزد شما امانت هاى خدا هستند ، آزارشان نرسانید و بر آنها سخت نگیرید.
مستدرک جلد 2 ص 551
امام سجاد (ع) در رساله حقوق خود زن را نعمت الهی می دانندکه مردان باید با آنان دلسوزی نمایند و حقوق زن را این گونه معرفی می نماید
امّا حقّ همسرت این است که بدانى، به راستى خداوند او را مایه آرامش و آسایش و همدم و پرستار تو قرار داده و بایسته است که هر یک از شما [زن و شوهر] به سبب همسرش خداى را سپاس دارد و بداند که این ارزانى خدا بر اوست(تحف العقول،ص 262
و رسول گرامی اسلام (ص) نیز زنان را دعوت به ایثار و فداکاری می نمایند. ایشان می فرمایند:
"هر زنی که در مقابل بد اخلاقى هاى شوهرش بردبارى کند خدا ثواب آسیه دختر«مزاحم»را به وى عطا خواهد کرد. "
(بحار ج 103 ص 247)
در روایتی از امام محمد باقر (ع) آمده است که:" زنی نزد رسول اکرم صلی الله علیه و آله آمد و عرض کرد :ای رسول خدا! حق مرد بر زن چیست ؟
حضرت صلی الله علیه و آله فرمود : این که او را اطاعت کند و سرپیچی نکند و از خانه چیزی را بدون اجازه او تصدق ندهد و بی اجازه او روزه مستحبی نگیرد و در هر حال در امر زناشویی او را ممانعت نکند و از منزل خارج نشود مگر به اذن و اجازه او و اگر بدون اجازه او از خانه خارج شود ، ملائکه آسمان و زمین و فرشته های غضب و رحمت او را لعنت می کنند تا وقتی که به منزل برگردد.
(مکارم اخلاق فی حق الزوج علی المراة (ط بیروت ص 214) به نقل از رساله امام سجاد علیه السلام ، شرح نراقی)